De wereld verandert in een razend tempo en als overheid doen wij echt een hele goede poging om mee te veranderen en te luisteren naar de samenleving. Maar wat ik constateer is dat de kloof tussen overheid en samenleving alleen maar groter lijkt te worden. Bij mij komt steeds meer op dat het radicaler moet en met radicaal bedoel ik dan niet verwoestend, juist niet. Met radicaal bedoel ik vooral snel en anders.
Leren maakt verschil
Deze column is ook gepubliceerd in Leren maakt verschil, een uitgave van de initiatiefnemers van Beste Overheidsorganisatie van het Jaar 2017.
Hoe dat moet gebeuren, is echt een moeilijke vraag. Ik weet het antwoord ook nog niet, ik kan alleen dromen van de richting. Ik denk dat bijna alles al bedacht is en dat onze rol als overheid vooral is om er naar op zoek te gaan door creatief te verbinden, vooral niet meer zelf de oplossing te bedenken. Wij hebben een kader, de wet- en regelgeving, waaraan wij het algemeen publiek belang kunnen toetsen als dat in het geding is. Hoe mooi zou het zijn als wij continu op zoek mogen in de samenleving waarvoor wij werken, naar het juiste antwoord op een maatschappelijk vraagstuk dat zich op dat moment aandient. Dat wij mensen met ideeën, met richtingen van een oplossing, bij elkaar brengen en samen met hen zoeken naar het beste antwoord voor dat moment.
‘De overheid doet goede pogingen, maar de vraag is of het genoeg is en snel genoeg’
Laten wij dan vooral durven en uitproberen. Fouten maken zodat wij snel kunnen leren. Laten wij ook de technologie voor zoveel als mogelijk inzetten en ook daarvoor geldt dat het al bedacht is; wij hoeven alleen maar uit te proberen of het ook voor de vraag die wij hebben een antwoord kan zijn. Voor al die mensen die ons alleen maar opzoeken om iets van hun dromen mogelijk te maken, kunnen wij dan met een toets op algemeen publiek belang, hun dromen snel in vervulling laten gaan. En voor ingewikkelde complexe vragen verbinden wij snel mensen met verschillende achtergronden en talenten en vragen om te helpen met het vinden van de oplossing.
Ik heb opnieuw weer veel overheidsorganisaties van binnen mogen zien. Echt, wij doen hele goede pogingen, die allemaal op zichzelf prima zijn, maar voor mij blijft de vraag of het genoeg is en snel genoeg is, in de exponentieel groeiende disruptieve omgeving waarin wij verkeren. Ik denk het niet. Is het erg als anderen onze rol overnemen of onze rol verder afneemt? Voor een deel misschien niet, maar ik zie niet uit naar een overheidsloze samenleving, dus wat mij betreft gaan wij radicaler aan de slag.
Tom van Doormaal zegt
Waarom durven we niet? Omdat onze bazen weten hoe het moet? Omdat er geen ruimte is voor avontuurlijk, onambtelijk handelen?
Ik zie de ontwikkeling in het sociaal domein aan: ridicule inkooptechnieken, institutionele realiteiten in plaats van contact met mensen van vlees en bloed, marktwerking en privacyregels als hindernissen in de zorg.
Ik zou wel eens iets willen afspreken met je…