Fouten maken mag…

…maar o wee als je het doet. Hoe logisch het ook is dat in een overheidswereld, waar zoveel mensen aan het werk zijn, fouten worden gemaakt. Toch is dat ongewenst. De overheid moet het gewoon goed doen. De managementfilosofie ‘dat fouten maken mag’, gaat in de praktijk bij de overheid niet op. Fouten worden, de facto, niet geaccepteerd.

Dit heeft te maken met de grote gevolgen die fouten van de overheid kunnen hebben voor burgers en bedrijven en de daaropvolgende (publicitaire) aandacht die fouten krijgen. Fouten worden veelal sterk uitvergroot. Het levert als reactie grote voorzichtigheid en strakkere regels op. De ‘bandenplakwet’ gaat hier op: elk klein gaatje wordt afgedicht met een groot plakkertje; een plakkertje dat vele malen groter is dan het gaatje. Alleen om te voorkomen dat er ‘lucht’ ontsnapt. Voorkomen moet worden dat er nog een keer een dergelijke fout wordt gemaakt. Dat de kans groot is dat er andere fouten worden gemaakt is blijkbaar niet relevant.

Overheidsmedewerkers worden niet geacht fouten te maken. Zodra dat gebeurt is het land te klein. Dit gaat terug op de ‘evidentie’ dat  de overheid het gewoon goed moet doen. Dat wordt als vanzelfsprekend gezien. Overheidsdiensten worden niet gebeld met een ‘dank je dat alles goed ging’. Ambtenaren krijgen geen telefoontjes van dankbare burgers. Overheidsdiensten worden daarentegen wel gebeld zodra er iets niet goed is gegaan. Wie heeft bijvoorbeeld de Sociale Verzekeringsbank of de Belastingdienst in de afgelopen jaar gebeld om te bedanken voor de goede service?

Interessant is dat daardoor de overheersende leiderschapsstijl bij de overheid is geworden, het aandacht geven aan fouten. Fouten worden sterk uitvergroot. Successen krijgen relatief weinig aandacht. Successen worden bijna nooit gevierd.