Succesvol gebruik van technologie moet gepaard gaan met sociale innovatie, waarin de mens centraal staat. Daarnaast verdienen de snelle technologische ontwikkelingen in de publieke sector meer prioriteit op de politieke agenda. Nederland kan internationaal gaan achterlopen bij gebrek aan overheidsbeleid. Dat staat in de vijfde Staat van de Ambtelijke Dienst 2019 (STAD) met als titel Technische en sociale innovatie overheid.
Professionals en politici in het openbaar bestuur zien zich in toenemende mate voor dilemma’s en spanningen gesteld, waarbij complexe afwegingen tussen waarden, belangen en soms uiteenlopende stakeholders – van techbedrijven tot bezorgde burgers – aan de orde van de dag zijn. Volgens bijzonder hoogleraar Jaap Uijlenbroek (Albeda Leerstoel, Universiteit Leiden) komen technologische en sociale innovatie succesvol tot stand wanneer zij in onderlinge samenhang op individueel, organisatie-, regionaal/sectoraal en landelijk niveau worden opgepakt. De overheid heeft daarbij de opgave om technologie in haar geledingen op te nemen. Ook moet zij randvoorwaarden bieden om technologische en sociale innovatie elders mogelijk te maken.
‘Big data en kunstmatige intelligentie creëren nieuwe dilemma’s voor privacy, ongelijkheid en informatieveiligheid’
Volgens bijzonder hoogleraar Zeger van der Wal (Ien Dales Leerstoel, Universiteit Leiden) hebben ‘sociale en technologische innovatie ook belangrijke implicaties voor de integriteit van bestuur. Nieuwe media leiden tot integriteitskwesties op het snijvlak van het persoonlijke en professionele domein. Big data en kunstmatige intelligentie creëren nieuwe typen dilemma’s voor privacy, ongelijkheid en informatieveiligheid (technologische innovatie). Toenemende horizontalisering van bestuur en beleid, met cocreatie en coproductie als kernthema’s, leidt tot integriteitskwesties op het snijvlak van publiek, privaat en het maatschappelijk middenveld (sociale innovatie). Meer bewustwording, opleiding en het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden zijn nodig om ambtenaren en politici ‘digitaal geletterder’ te maken’.
De bijzondere leerstoelen van het CAOP brengen elke twee jaar de STAD uit. De STAD is een onafhankelijk, kritisch en analytisch overzicht van hoe de ambtelijke dienst ‘er kwalitatief en kwantitatief bij staat’. Deel 1 van de STAD ‘Technische en sociale innovatie 2019′ gaat over het historisch perspectief, deel 2 over de rol van de overheid en het derde deel gaat over het implementeren van innovaties.
Geef een reactie