Europa heeft gemeenten nodig om te weten wat er decentraal speelt. Omgekeerd willen gemeenten graag in Brussel aan tafel omdat de uitvoering van veel EU-regels op hun bordje ligt. De VNG organiseerde daarom dit voorjaar een ‘VNG Visit’. Het doel: de banden met Brussel aanhalen.
Aan het bezoek ging heel wat geregel vooraf, vertellen organisatoren Henri Rauch (strategisch adviseur), Marianne Schrijver (programmamanager Economie en Arbeidsmarkt) en Marieke Hebbenaar (beleidsadviseur). ‘Eerst zijn we met de gemeenten in gesprek gegaan over de onderwerpen die we wilden agenderen in Brussel. Dat wat zich in gemeenten voordoet is steeds minder in een hokje te vangen. Gemeenten krijgen te maken met meer taken, meer middelen en meer verantwoording. Ze benaderen maatschappelijke vraagstukken op een meer integrale wijze. Als gevolg daarvan hebben ze behoefte aan meer samenhang in regelgeving op nationaal maar vooral ook op Europees niveau.’ De VNG-delegatie bestond dan ook uit bestuurders uit verschillende VNG-commissies en met verschillende portefeuilles.
‘VNG levert casuïstiek aan van subsidies die in de praktijk niet werken en van Europese regels die knellen’
Vervolgens moest het bezoek worden gepland. Rauch: ‘Er hadden wel eens eerder ontmoetingen plaatsgevonden, op ambtelijk en directieniveau. Maar nu wilden we de bestuurders meenemen. Onze bedoeling was om contacten te leggen met zowel de Europese Commissie als het Europees Parlement.’ Lachend: We zijn direct voor de hoogste ingang gegaan: eurocommissaris Marianne Thyssen van Werk, Sociale Zaken, Vaardigheden en Arbeidsmobiliteit.’ ‘Dat was maandenlang werk,’ vult Schrijver aan. ‘Nadeel was haar drukke agenda. Daardoor weet je tot tien dagen van tevoren niet hoe het gaat lopen.’
Casuïstiek
De VNG-delegatie sprak met Thyssen over de transformatie in het sociaal domein en pleitte bij de eurocommissaris voor een integrale aanpak en ontschotting. Rauch: ‘Afgesproken is dat VNG casuïstiek aanlevert van subsidies die in de praktijk niet werken en van Europese regels die knellen.’
Ook ontmoette de delegatie Paul Timmers, Director Digital Society, Trust and Security van DG Connect van de Europese Commissie en Angelika Poth-Mögele, directeur beleid van het CEMR (Council of European Municipalities and Regions). Met Timmers ging het gesprek met name over de nieuwe Algemene Verordening Gegevensbescherming en hoe deze nationaal vorm krijgt. Hebbenaar: ‘We hebben hem beloofd met voorbeelden te komen waaruit blijkt dat de Algemene Verordening Gegevensbescherming problemen veroorzaakt met het gewenste niveau van toezicht in het sociaal domein.’ Bij Poth-Mögele gaf de delegatie aan graag te willen spiegelen en ervaringen uit te wisselen met gemeenten in andere Europese landen, bijvoorbeeld met de Nordic landen. Het CEMR is een internationale organisatie die is opgericht door collega-organisaties van de VNG in 41 verschillende landen en die uitwisseling stimuleert over lokale thema’s. ‘CEMR kan ons dus helpen om dat te faciliteren,’ aldus Rauch, Hebbenaar en Schrijver.
Netwerken
Behalve Thyssen, Timmers en Poth-Mögele ontmoette de delegatieleden ook Pieter de Gooijer, permanent vertegenwoordiger van Nederland bij de EU en europarlementariër Wim van de Camp (CDA). De Gooijer vertelde met name over het Nederlands voorzitterschap van de EU. Bij het bezoek aan Van de Camp kwam de vraag naar boven waarom Nederlanders – in tegenstelling tot bijvoorbeeld Belgen en Fransen – zo weinig weten van Europa en de Europese instellingen. ‘Als je meer weet van de geschiedenis van de EU, begrijp je sommige zaken beter,’ zegt Hebbenaar.
Waarom weten Nederlanders – in tegenstelling tot Belgen en Fransen – zo weinig van Europa en de Europese instellingen?
‘Bijvoorbeeld waarom het Europees Parlement maandelijks naar Straatsburg verhuist. Na alle oorlogen tussen Duitsland en Frankrijk symboliseert Straatsburg de eenwording van Europa.’
De delegatieleden verkenden de mogelijkheden om de samenwerking tussen gemeenten en Europese instellingen te verbeteren. Het advies van Van de Camp: coördineer acties richting Europa altijd vanuit netwerken. Dan bereik je meer. En gebruik daarvoor vooral VNG!
Concreet
Inmiddels is het een paar maanden geleden dat VNG en haar bestuurders Brussel bezochten. Hoe kijken Rauch, Schrijver en Hebbenaar er op terug? ‘Er ontstond een heel precieze discussie’, zegt Hebbenaar. ‘We werden direct begrepen en op inhoudsniveau ontstond een niet-hiërarchische verbinding.’ ‘We kregen echt het gevoel: we doen er toe, we zijn van belang,’ zegt Rauch. ‘Het is verbazingwekkend hoe concreet je kunt worden.’
Met het bezoek heeft VNG een belangrijke stap gezet. Het streven om het Europese beleidsproces ‘aan de voorkant’ te beïnvloeden heeft concreter vorm gekregen. ‘Gemeenten willen zelf de content leveren waarop Brussel beleid baseert,’ zegt Rauch. ‘We moeten niet klagen maar zelf onze rol pakken.’
Geef een reactie